Licht en schaduw aanbrengen op papier geven je potlood- of houtskooltekeningen meer aantrekkingskracht. In De kunst van licht en schaduw tekenen van tekenaar Giovanni Civardi vind je vele handige tips en ruim honderd gedetailleerde illustraties. Het weergeven van licht en schaduw op papier is complex en vraagt veel oefening. Het spel van licht en donker is van toepassing op elk voorwerp dat getekend wordt. Een tekening waarop je geen licht- of schaduwpartijen weergeeft, oogt snel vlak en saai.
Na een korte introductie steekt Civardi meteen van wal met een groot theoretisch stuk. De illustraties die bij dit luik horen, kunnen beginnende tekenaars een beetje afschrikken. Het lijkt wel een les fysica waarin je leert over de stand van de maan, de aarde en de zon. En dat klopt ook wel een beetje. Hier in dit boek gaat het meer bepaald over een natuurlijke of kunstmatige lichtbron die licht projecteert op objecten die op hun beurt schaduwen werpen op andere oppervlakken. Aan de hand van vele schetsen geeft de kunstenaar stap voor stap uitleg over vorm- en slagschaduw, perspectief, tint en tonale waarden. De theorie is moeilijke kost, maar omdat de auteur steeds vertrekt van basisvormen zoals de kegel, cilinder, kubus en bol maakt hij dit hoofdstuk begrijpelijk.
In een tweede fase stapt hij over op fruit, doosjes en vazen, voorwerpen waarin je die basisvormen heel vlug in herkent. Laat je niet ontmoedigen door de prachtige tekeningen van de kunstenaar en probeer ook niet te hard van stapel te lopen. De oefeningen met droge bladeren en rozen die de auteur getekend heeft, zien er misschien gemakkelijk uit, maar schijn bedriegt. Een goed idee is om een kubus-, kegel-, cilinder- en bolvorm te kopen in een hobbyzaak. Maak een mooie compositie met deze elementen op tafel, sluit de gordijnen en richt een lamp op de objecten zodat je duidelijk de reflectie van het licht en schaduwen ziet. De oefening lijkt misschien saai, maar deze basis kom je in elk werk dat je in de toekomst gaat maken tegen. Experimenteer erop los met de stand van je lamp en kijk goed welke schaduwen mooi zijn en welke niet. Eens je die fase achter de rug hebt, kun je aan de slag met luciferdozen, schelpen, appels, bananen, droge bladeren en planten.
In het boek heeft Civardi ook enkele zwart-witfoto’s van gipsen afgietsels en eenvoudige objecten uit de natuur gepubliceerd. Die zijn handig om te oefenen in de clair-obscurtechniek. De foto’s ogen flets, met weinig contrast. Concentratie en observatie is hier dus aan de orde. Op het einde vind je een kleine selectie tekeningen van de auteur. Hiermee spoort hij aspirant-kunstenaars aan om te experimenteren met verschillende materialen en technieken en om een eigen stijl te ontwikkelen.
Hoewel dit boek slechts 64 pagina’s telt, bevat het alles wat een beginnende tekenaar nodig heeft. Na een grondige theoretische uitleg, geeft Civardi verschillende oefeningen met verschillende moeilijkheidsgraden. De uitleg is moeilijk, maar het grote aantal illustraties maakt veel goed. [Nathanëlla Monsaert] Verberg tekst

Auteur/tekenaar Giovanni Civardi laat ons kennismaken met clair-obscur, een techniek om diepte en sfeer aan een werk te geven. Aan de hand van voorbeelden en stap-voor-stap-oefeningen waarin gebruik gemaakt wordt van basistekentechnieken, observeren en experimenteren wordt dit complexe thema uitgelegd. De duidelijke afbeeldingen verhelderen de soms ingewikkelde tekst. Onderwerpen als licht en schaduw, vorm- en slagschaduw, tinten, toonwaarden en tooncontrasten komen aan bod evenals compositie, ruimtelijk perspectief, volume en reliëf. Acht bladzijden met zwart-witfoto’s van gipsen beelden en eenvoudige objecten zijn bedoeld om zelf te oefenen. Achterin het boek een kleine selectie uit eigen werk, gemaakt in verschillende technieken en materialen zoals etsen en aquatint, pen en inkt, tempera, olieverf, en potlood. Dit studieboek geeft de (amateur)kunstenaar inzicht in het boeiende spel van licht en donker waar o.a. grote kunstenaars als Rembrandt, Caravaggio, Michelangelo en Degas gebruik van maakten. Uitgevoerd in zwart-wit. Verberg tekst